Eerste reactie RMU op hoofdlijnenakkoord

De RMU is voorzichtig positief over het nieuwe regeerakkoord. Het akkoord bevat goede elementen als het gaat om bijvoorbeeld de gerichte aanpak van armoedebestrijding, het versterken van bestaanszekerheid en de terughoudende opstelling bij medisch-ethische vraagstukken. Aan de andere kant zitten er in het akkoord ook afspraken waar de RMU heel kritisch op is.

Armoedebestrijding, lastenverlichting en arbeidsmarkt
De RMU kan instemmen met het vrijmaken van middelen om bij te dragen aan armoedebestrijding en bestaanszekerheid. Ook de aangekondigde lastenverlichting is daar een goed voorbeeld van, waarbij de RMU positief opmerkt dat hierbij ook gedacht is aan ondernemers: aangekondigde lastenverzwaringen worden teruggedraaid en in wetgeving zal nadrukkelijk oog worden gehouden voor eventuele nadelige gevolgen voor kleine ondernemers. Ook onderstreept de RMU het belang van de intenties die zijn gericht op het verkrijgen van meer zekerheid op de arbeidsmarkt: meer vaste contracten, het tegengaan van schijnzelfstandigheid en het bestrijden en reguleren van de negatieve gevolgen van arbeidsmigratie. Het zijn op zich goede voornemens waarvan de RMU kritisch zal volgen of en in hoeverre ze daadwerkelijk worden opgepakt en waargemaakt. Dit vooral ook tegen de achtergrond van de bezuinigingsvoornemens, want over de komende jaren zal er uiteindelijk per saldo toch flink gesneden worden in de totale overheidsuitgaven. En uiteindelijk betaalt iedereen daaraan mee, ook diegenen die nu moeite hebben het hoofd boven water te houden. De RMU heeft ook zorgen over een mogelijke verkorting van de duur van de WW.

De RMU is het niet eens met het voornemen om de rijksambtenaren in 2026 voor één jaar uit te sluiten van loonsverhoging. Weliswaar hebben de ambtenaren met ingang van 1 juli 2024 een CAO die voor anderhalf jaar geldt waarin 9,7% loonsverhoging wordt toegekend, maar deze loonsverhoging was een reparatie die hard nodig was. Ook de rijksambtenaren hebben, net als iedereen, recht op een normale groei van hun loon zodat er niet onnodig koopkracht wordt ingeleverd. De 600 miljoen per jaar die de formerende partijen met deze nullijn beogen te besparen, kan wat de RMU betreft worden teruggehaald door alsnog de stelselherziening kinderopvang te stoppen. Deze stelselherziening kost naar verwachting 2,5 miljard euro terwijl het de verwachting is dat er nauwelijks sprake zal zijn van een verhoging van de arbeidsparticipatie. Dit geld kan tevens worden gebruikt om de kinderbijslag te verhoging, zodat ouders meer mogelijkheden hebben de keuze te maken in de verdeling van arbeid en zorgtaken, bijvoorbeeld als het gaat om de keuze voor één werkende en één zorgende ouder.

Zorg en onderwijs
De RMU is blij dat partijen expliciet aangeven dat de vrijheid van onderwijs niet wordt aangetast. Aan de andere kant blijft waakzaamheid geboden. De formerende partijen hebben afgesproken via een aanscherping van de burgerschapsopdracht stevig te willen op te treden tegen radicalisering. De RMU kan zich voorstellen dat wordt opgetreden tegen antidemocratische en antirechtstatelijke radicalisering maar is zich bewust van het gevaar dat er volstrekt geen garanties liggen het gedachtengoed van christelijk-reformatorische scholen niet (ooit) als radicaal zullen worden aangemerkt. Daarom is de RMU geen voorstander van verdere uitbreiding van de burgerschapswet en ziet de RMU graag dat, anders dan de formerende partijen willen, er geen wet komt die het toezicht op informeel onderwijs regelt.

De RMU waardeert het dat het regeerakkoord een geest van terughoudendheid ademt als het gaat om verdere liberalisering van medisch-ethische kwesties in de zorg. Helaas blijft bestaande wetgeving intact, maar de partijen lijken geen grote plannen te hebben om tot verdere verruiming van de medisch-ethische grenzen te komen. Positief vindt de RMU het voornemen om van het recht op palliatieve en terminale zorg goed te regelen.